Bosnja e Serbia refuzojnë eksportin kosovar

Prodhuesit e lëngjeve “Laberion” dhe “RC Cola” janë detyruar t’i kthejnë mbrapa mallrat në vlerë prej afro 150 mijë eurosh, pasi që nuk ishin lejuar të hynin në tregun e Bosnjës. Mallrat “made in Kosovo” nuk po i lejon as Serbia që të futen apo të kalojnë transit

Prishtinë, 18 dhjetor 2008 – Eksportuesit kosovarë janë duke e ndier në kurrizin e tyre antipatinë që kanë disa shtete për simbolet e Republikës së Kosovës. Vula e Doganave të Kosovës po u pamundëson tregtarëve të Kosovës të eksportojnë mallrat e tyre jashtë Kosovës, pasi që nga 3 dhjetori Serbia dhe Bosnja kanë bllokuar hyrjen e produkteve të Kosovës, për shkak të ndërrimit të vulës së doganave, nga Doganat e UNMIK-ut në Doganat e Kosovës. Mallrat që kanë këtë vulë nuk lejohen të kalojnë as transit nëpër këto shtete, gjë që ka bllokuar prodhuesit kosovarë të eksportojnë mallrat e tyre në prag të festave të fundvitit, kur edhe konsumi rritet shumëfish më shumë.

Viktimë të kësaj vule kanë qenë edhe prodhuesit e lëngjeve “Laberion” dhe “RC Cola”, të cilët janë detyruar t’i kthejnë mbrapa mallrat në vlerë prej afro 150 mijë eurosh, pasi që nuk ishin lejuar të hynin në tregun e Bosnjës. Në këtë rast as marrëveshja e CEFTA-s, nënshkruese e së cilës janë edhe Kosova, edhe Bosnja, dhe Serbia, nuk po u kryen atyre punë, ndaj tregtarët kosovarë kërkojnë reagimin e menjëhershëm të Qeverisë për të mos e humbur tregun evropian dhe ballkanik, si pasojë e kësaj bllokade.

Pronari i kompanisë “Laberion”, Bashkim Osmani, pohon se nëse edhe një javë nuk do të zgjidhet kjo çështje, ai do të humbë partnerin e tij në Bosnjë dhe do të ndërpresë eksportin vjetor prej 2 milionë eurove në këtë vend. Sipas tij, eksportuesit kosovarë me këtë rast po rrezikohen të humbin edhe atë pak treg që kanë në rajon dhe Evropë.

“Qeveria e Kosovës duhet të reagojë menjëherë. Nëse produktet tona vonohen më shumë se një javë, atëherë partnerët tanë në këto vende vështirë se do të bashkëpunojnë me ne. Nëse njëherë e humbim një treg, nuk mund ta kthejmë fare”, tha Berat Mustafa, pronar i kompanisë “RC Cola” i cili frikësohet se mund të humbë 25 për qind të prodhimit që i eksporton në vendet e rajonit, për shkak të pengesave që po i bëhen në eksport. Sipas tij, eksporti është rritur për 10 për qind vetëm vitin e fundit. “Nëse nuk reagon Qeveria, do të detyrohemi të zvogëlojmë prodhimin, e bashkë më të të reduktojmë edhe numrin e punëtorëve. 25 punëtorë rrezikohen të largohen nga puna”, theksoi ai.

Raportet eksport-import me këto dy vende konsiderohet se kanë një dallim shumë të madh, ndaj kreu i Aleancës Kosovare të Biznesit, Agim Shahini, mendon se Qeveria e Kosovës duhet të përdorë masa reciproke, ashtu sikur parashihet me rregullore ndërkombëtare të tregtisë. Në Kosovë, sipas tij, importohet një sasi e madhe e produkteve nga këto dy vende.

Shahini ka pohuar se që nga shpallja e pavarësisë janë shënuar rastet e 6 prodhuesve kosovarë që kanë pasur probleme serioze me eksport. “Pavarësisht se nganjëherë masat institucionale janë në kundërshtim me rregullat e ekonomisë së tregut, shteti duhet të veprojë për t’u ndihmuar prodhuesve të vet. Produktet që importohen nga këto vende janë lehtë të zëvendësueshme me import nga vendet e tjera dhe nuk shkaktojnë humbje për tregtarët, ashtu sikur edhe nuk ndikojnë në ngritjen e çmimeve. Kurse në ato vende që janë duke i bllokuar produktet kosovare e që në Kosovë importojnë mbi 300 milionë euro në vit mallra, do të kenë ndikim të madh”, ka thënë Shahini (Lulzim Demolli, Koha Ditore).